Hiện nay tình trạng chung sống như vợ chồng ngày càng có chiều hướng gia tăng. Nhóm đối tượng sống chung như vợ chồng có thể là các đôi nam, nữ sống thử. Vậy \chung sống như vợ chồng là gì? Quy định pháp luật về chung sống như vợ chồng? Xử phạt đối với hành vi vi phạm chế độ hôn nhân? Hãy cùng Luật Hải Việt tìm hiểu vấn đề này.
MỤC LỤC
Chung sống như vợ chồng là gì?
Căn cứ khoản 7, Điều 3 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định:
“Chung sống như vợ chồng là việc nam, nữ tổ chức cuộc sống chung. Và coi nhau như vợ chồng”.
Việc nam nữ tổ chức sống chung với nhau, coi nhau như vợ chồng không đăng ký kết hôn. Được coi là chung sống như vợ chồng. Việc chung sống này được chứng minh bằng việc họ có đời sống sinh hoạt chung, có tài sản chung, có con chung với nhau. Được mọi người xung quanh thừa nhận là vợ chồng.
Xử phạt đối với hành vi vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng
Nam nữ sống chung như vợ chồng mà không thuộc trường hợp cấm. Theo quy định tại khoản 2 Điều 5 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 thì không vi phạm pháp luật.
Như vậy, trường hợp hai bên nam nữ đã đủ điều kiện đăng ký kết hôn. Đang tồn tại quan hệ hôn nhân nhưng không đăng ký kết hôn. Mà sống chung như vợ chồng thì không vi phạm pháp luật.
Với những trường hợp nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng thuộc trường hợp cấm thì đó là hành vi trái pháp luật. Khoản 2 Điều 5 của Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 có quy định về hành vi bị cấm trong quan hệ hôn nhân.
Pháp luật hiện nay có hai chế tài để xử lý các trường hợp chung sống như vợ chồng trái pháp luật gồm:
- Xử phạt vi phạm hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự. Để xác định được mức độ vi phạm để đưa ra các chế tài xử lý phù hợp nhất thì cần xác định được lỗi. Và mức độ gây ra thiệt hại của chủ thể vi phạm.
- Biện pháp xử phạt vi phạm hành chính được áp dụng đối với những trường hợp vi phạm, với mức độ ít nghiêm trọng. Biện pháp xử phạt vi phạm hành chính mang tính chất răn đe. Nhắc nhở đối với các chủ thể vi phạm pháp luật.
- Nghị định số 110/2013/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bổ trợ tư pháp, hành chính tư pháp, hôn nhân và gia đình, thi hành án dân sự, phá sản doanh nghiệp, hợp tác xã quy định về chế tài xử lý với hành vi nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng trái pháp luật.
Giải quyết trường hợp nam nữ chung sống như vợ chồng
Theo quy định tại Điều 14 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014, những vấn đề liên quan đến việc nam nữ không đăng ký kết hôn mà vẫn chung sống với nhau như vợ chồng được giải quyết như sau:
Một, về quan hệ hôn nhân:
- Không phải trong mọi trường hợp các trường hợp nam nữ chung sống với nhau như vợ chồng đều không được pháp luật công nhận
- Đối với trường hợp nam và nữ mặc dù không thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn. Nhưng lại sống chung với nhau như vợ chồng từ thời điểm trước ngày 03/01/1987 thì quan hệ của họ vẫn được pháp luật thừa nhận là vợ chồng ngay từ thời điểm họ chung sống với nhau. Do đó, nếu hai bên không chung sống với nhau nữa. Và có yêu cầu ly hôn thì Tòa án sẽ tiến hành thụ lý và giải quyết theo quy định.
- Nếu như nam và nữ có mối quan hệ sống chung với nhau bắt đầu từ thời điểm 03/01/1987 cho đến trước ngày 01/01/2001. Theo quy định họ có thời gian 2 năm (từ 1/1/2001 đến 1/1/2003). Để đến cơ quan nhà nước có thẩm quyền để thực hiện thủ tục đăng ký kết hôn. Nếu như sau thời gian này họ không thực hiện việc đăng ký kết hôn, thì mối quan hệ của họ không được pháp luật thừa nhận quan hệ vợ chồng hợp pháp.
- Riêng đối với những trường hợp quan hệ sống chung như vợ chồng của nam nữ bắt đầu từ thời điểm ngày 1/1/2001 đến nay. Mà không có đăng ký kết hôn thì đều không được pháp luật công nhận.
Hai, đối với các quyền, nghĩa vụ của cha mẹ đối với con cái trong trường hợp này:
Theo quy định tại Điều 15 Luật hôn nhân và gia đình năm 2014. Dù quan hệ hôn nhân của nam, nữ chung sống với nhau không được pháp luật thừa nhận. Thì quan hệ giữa họ với con cái cũng vẫn được pháp luật bảo vệ. Bởi con cái sinh ra không phụ thuộc vào tình trạng hôn nhân của cha mẹ.
Do đó đối với nam nữ sống chung với nhau mà không đăng ký kết hôn. Sẽ không làm ảnh hưởng đến các quyền cũng như trách nhiệm của họ đối với các con của mình. Họ vẫn có thể thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ của mình. Đối với con như chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con,..
Ba, giải quyết các vấn đề liên quan đến hợp đồng, tài sản của nam nữ chung sống với nhau không đăng ký kết hôn.
Trong trường hợp trong quá trình chung sống với nhau. Giữa nam và nữ hình thành những tài sản chung với nhau. Hay có những hợp đồng liên quan do cả hai bên cùng thực hiện. Thì về mặt nguyên tắc, pháp luật đều ưu tiên giải quyết trên cơ sở thỏa thuận giữa các bên. Tuy nhiên, nếu các bên không tự thỏa thuận được. Việc giải quyết sẽ được thực hiện theo quy định của Bộ luật dân sự. Và các quy định khác của pháp luật có liên quan.
Trách nhiệm pháp lý đối với hành vi chung sống như vợ chồng với người khác
Biện pháp xử lý hình sự áp dụng khi việc sống chung như vợ chồng trái pháp luật gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Có đủ yếu tố cấu thành tội phạm hình sự quy định tại Điều 182 Bộ luật hình sự 2015.
Theo đó, trường hợp sống chung như vợ chồng làm quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn tới ly hôn. Hoặc đã bị xử lý vi phạm hành chính nhưng vẫn cố tình vi phạm. Thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ từ 01 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm. Đối với trường hợp làm vợ, chồng và con của một hoặc hai bên tự sát. Hoặc có quyết định của Tòa án buộc chấm dứt việc chung sống với nhau như vợ chồng. Nhưng vẫn duy trì quan hệ đó thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm.
Xem thêm: Quy định về tài sản riêng của vợ chồng
Khuyến nghị của Công ty TNHH Luật Hải Việt:
Bài viết được chuyên gia của Công ty TNHH Luật Hải Việt thực hiện nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Quý vị bạn đọc có thắc mắc, cần tư vấn vui lòng liên hệ qua hotline: 0943.812.889, E-mail: luathaiviet@gmail.com
