Có một số trường hợp ngoại lệ được quy định trong pháp luật mà khi thực hiện các hoạt động không xâm phạm quyền liên quan đến sở hữu trí tuệ. Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ được quy định để bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền tiếp cận thông tin của công chúng. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan.

Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan

Căn cứ Điều 32, Luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi bổ sung 2022 quy định về Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan như sau:

“Điều 32. Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan

1. Các trường hợp sử dụng cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng đã công bố không phải xin phép, không phải trả tiền bản quyền nhưng phải thông tin về cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng bao gồm:

a) Ghi âm, ghi hình trực tiếp một phần cuộc biểu diễn để giảng dạy không nhằm mục đích thương mại hoặc để đưa tin thời sự;

b) Tự sao chép hoặc hỗ trợ người khuyết tật sao chép một phần cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng nhằm mục đích nghiên cứu khoa học, học tập của cá nhân và không nhằm mục đích thương mại;

c) Sao chép hợp lý một phần cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng để giảng dạy trực tiếp của cá nhân và không nhằm mục đích thương mại, trừ trường hợp cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng này đã được công bố để giảng dạy;

d) Trích dẫn hợp lý nhằm mục đích đưa tin thời sự;

đ) Tổ chức phát sóng tự làm bản sao tạm thời để phát sóng khi được hưởng quyền phát sóng.

2. Việc sử dụng cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng quy định tại khoản 1 Điều này không được mâu thuẫn với việc khai thác bình thường cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng và không gây thiệt hại một cách bất hợp lý đến lợi ích hợp pháp của người biểu diễn, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng.

3. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.”

Bình luận về các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan

Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan đến quyền sở hữu trí tuệ được quy định để bảo vệ quyền tự do ngôn luận và quyền tiếp cận thông tin của công chúng. Những trường hợp này được xem là các hoạt động hợp lý và được cho phép mà không cần sự đồng ý của chủ sở hữu.

Ví dụ, trong trường hợp sử dụng tác phẩm bản quyền nhưng vẫn không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ bao gồm việc sử dụng để báo cáo tin tức, phân tích, đánh giá, bình luận, giáo dục, nghiên cứu khoa học, phát hành bản tin nội bộ, tài liệu giảng dạy hay nghiên cứu và phát triển.

Tuy nhiên, việc xác định các trường hợp ngoại lệ này có thể phức tạp và phụ thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Do đó, người sử dụng cần phải cân nhắc và đánh giá kỹ lưỡng các hoạt động của mình để đảm bảo không vi phạm quyền sở hữu trí tuệ và tôn trọng quyền tự do ngôn luận của công chúng.

Ý nghĩa của các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan

Các trường hợp ngoại lệ không xâm phạm quyền liên quan đến sở hữu trí tuệ thường được xem như các trường hợp được bảo vệ để đảm bảo quyền lợi của cộng đồng và các cá nhân khác, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững của xã hội. Chúng có ý nghĩa to lớn trong việc phát triển sở hữu trí tuệ tại Việt Nam, bao gồm:

• Phục vụ lợi ích công chúng: Các trường hợp ngoại lệ thường được xem là cần thiết để bảo vệ lợi ích của công chúng, ví dụ như cho phép sử dụng một tác phẩm bảo vệ bản quyền trong các trường hợp như giáo dục, nghiên cứu khoa học, thông tin tuyên truyền, v.v.
• Bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng: Các trường hợp ngoại lệ thường được sử dụng để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, đặc biệt là trong lĩnh vực bảo hộ thương hiệu, nơi các quyền của người tiêu dùng được bảo vệ để đảm bảo sự công bằng và minh bạch trong thị trường.
• Bảo vệ quyền lợi của các cá nhân khác: Các trường hợp ngoại lệ thường được sử dụng để bảo vệ quyền lợi của các cá nhân khác, ví dụ như cho phép sử dụng một tác phẩm bảo vệ bản quyền để sản xuất thuốc giá rẻ để điều trị các bệnh lý cho những người có thu nhập thấp hơn.
• Đảm bảo sự phát triển bền vững: Các trường hợp ngoại lệ này thường liên quan đến việc sử dụng các sáng chế bảo hộ để đảm bảo sự phát triển của công nghệ và kinh tế.

Khuyến nghị của Công ty TNHH Luật Hải Việt:

Bài viết được chuyên gia của Công ty TNHH Luật Hải Việt thực hiện nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Quý vị bạn đọc có thắc mắc, cần tư vấn vui lòng liên hệ  qua hotline: 0943.812.889, E-mail: luathaiviet@gmail.com