Một trong những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình là tự nguyện, tiến bộ, một vợ một chồng, vợ chồng bình đẳng. Pháp luật hôn nhân gia đình quy định, trong thời kỳ hôn nhân. Nam,nữ không được kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác. Ngoại tình có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không? Quy định của pháp luật về hành vi này? Hãy cùng Luật Hải Việt theo dõi bài viết dưới đây. 

Hành vi ngoại tình là gì ?

Hiện nay pháp luật không quy định  thế nào là hành vi ngoại tình mà ngoại tình.  Chỉ là từ ngữ thường dùng ở đời sống sinh hoạt hằng ngày.

Tuy nhiên, có thể hiểu ngoại tình là hành vi của người đã có vợ hoặc chồng. Nhưng lại có quan hệ tình cảm với người khác. Hành vi này được thể hiện dưới nhiều hình thức khác nhau, có thể là chung sống như vợ chồng, có thể là kết hôn .

Dưới góc độ pháp luật, có thể hiểu bản chất của hành vi ngoại tình là hành vi của người đã có vợ hoặc chồng theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình. Nhưng lại đi kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người khác.

Xem thêm: Bảo vệ quyền, nghĩa vụ về nhân thân của vợ, chồng

Ngoại tình có bị truy cứu trách nhiệm hình sự không?

Căn cứ theo quy định tại Điều 182 Tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng Bộ luật Hình sự năm 2015. 

Hành vi ngoại tình sẽ bị truy cứ trách nhiệm hình sự nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

• Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn. Hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà kết hôn. Hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ gây hậu quả nghiêm trọng hoặc đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm. Thì bị phạt cảnh cáo, cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 1 năm.
• Phạm tội trong trường hợp đã có quyết định của Toà án tiêu huỷ việc kết hôn. Hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng. Mà vẫn duy trì quan hệ đó, thì bị phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Chung sống như vợ chồng là việc người đang có vợ, có chồng chung sống với người khác. Hoặc người chưa có vợ, chưa có chồng mà lại chung sống với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ một cách công khai. Hoặc không công khai nhưng cùng sinh hoạt chung như một gia đình. Việc chung sống như vợ chồng thường được chứng minh bằng việc có con chung. Hoặc được hàng xóm và xã hội xung quanh coi như vợ chồng, có tài sản chung đã được gia đình cơ quan, đoàn thể giáo dục mà vẫn tiếp tục duy trì quan hệ đó…

Chỉ có thể truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này khi thuộc một trong các trường hợp sau đây:

• Hành vi vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây hậu quả nghiêm trọng. Hậu quả nghiêm trọng có thể là làm cho gia đình của một hoặc cả hai bên tan vỡ dẫn đến ly hôn. Vợ hoặc chồng, con vì thế mà tự sát… hoặc người vi phạm chế độ một vợ, một chồng đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
• Căn cứ theo quy định nêu trên người có hành vi ngoại tình sẽ phải chịu trách nhiệm hình sự. Khi thuộc các trường hợp vi phạm chế độ một vợ, một chồng gây ra hậu quả nghiêm trọng như. Làm cho gia đình của một trong hai bên hoặc cả hai bên lý hôn. Thậm chí vợ hoặc con của một trong hai bên, cả hai bên tự sát. Hoặc người vi phạm đã bị phạt hành chính mà vẫn tiếp tục mối quan hệ này.

Như vậy, hành vi vi phạm chế độ hôn nhân một vợ một chồng là hành vi vi phạm pháp luật hôn nhân và gia đình. Theo quy định nêu trên thì hành vi này có thể bị xử phạt vi phạm hành chính lên đến 05 triệu đồng. Hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù lên đến 03 năm.

Mức phạt đối với hành vi ngoại tình trong hôn nhân

Ngoại tình với người đã có gia đình với mức xử phạt hành chính

Theo quy định tại khoản 1 Điều 59 Nghị định 82/2020/NĐ-CP. Phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng đối với một trong các hành vi sau:

• Đang có vợ hoặc đang có chồng mà kết hôn với người khác.  Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà kết hôn với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ;
• Đang có vợ hoặc đang có chồng mà chung sống như vợ chồng với người khác;
• Chưa có vợ hoặc chưa có chồng mà chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng hoặc đang có vợ.

Như vậy, hành vi ngoại tình với người đã có gia đình có thể bị phạt hành chính đến 5 triệu đồng.

Ngoại tình với người đã có gia đình có thể bị xử lý hình sự

Tùy theo mức độ nghiêm trọng của vấn đề mà hành vi này còn có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, người có hành vi ngoại tình với người đã có gia đình. Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội vi phạm chế độ một vợ, một chồng. Theo Điều 182 Bộ luật Hình sự với mức hình phạt cao nhất lên đến 03 năm tù. Cụ thể:

Người nào đang có vợ, có chồng mà kết hôn. Hoặc chung sống như vợ chồng với người khác hoặc người chưa có vợ. Chưa có chồng mà kết hôn hoặc chung sống như vợ chồng với người mà mình biết rõ là đang có chồng, có vợ. Thuộc một trong các trường hợp sau đây. Thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 01 năm. Hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 01 năm:

• Làm cho quan hệ hôn nhân của một hoặc hai bên dẫn đến ly hôn;
• Đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm:

• Làm cho vợ, chồng hoặc con của một trong hai bên tự sát;
• Đã có quyết định của Tòa án hủy việc kết hôn. Hoặc buộc phải chấm dứt việc chung sống như vợ chồng trái với chế độ một vợ, một chồng mà vẫn duy trì quan hệ đó.

Do đó, căn cứ theo điều khoản trên, hành vi ngoại tình với người đã có gia đình là hành vi vi phạm pháp luật. Tuỳ mức độ có thể bị phạt hành chính hoặc thậm chí bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

>> Xem thêm: Khái niệm về hôn nhân? Đặc điểm của hôn nhân theo luật quy định