Tách Sổ đỏ hộ gia đình về cơ bản thực hiện như thủ tục tách thửa chung nhưng vẫn có điểm riêng biệt, bởi lẽ các thành viên có chung quyền sử dụng đất tách để “chia nhau” hoặc “chia” cho một thành viên chứ không phải chuyển nhượng, tặng cho.
Lưu ý: Thủ tục này áp dụng đối với trường hợp đất của hộ gia đình nhưng nay các thành viên tách phần đất của mình tạo thành thửa riêng.
1. Điều kiện tách Sổ đỏ hộ gia đình
Theo khoản 1 Điều 188 Luật Đất đai 2013, Điều 29 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, khoản 1 Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT và Quyết định quy định về diện tích tối thiểu được phép tách thửa của các tỉnh, thành thì khi tách Sổ đỏ hộ gia đình cần có đủ các điều kiện sau:
(1) Có Giấy chứng nhận.
(2) Đất không có tranh chấp.
(3) Quyền sử dụng đất không bị kê biên để bảo đảm thi hành án.
(4) Đất còn thời hạn sử dụng.
(5) Thửa đất dự định tách đáp ứng được điều kiện về diện tích và kích thước chiều cạnh tối thiểu theo quy định của Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi có đất.
2. Hồ sơ, thủ tục tách Sổ đỏ hộ gia đình
2.1. Hồ sơ đề nghị tách Sổ đỏ hộ gia đình
* Số lượng hồ sơ: 01 bộ.
* Thành phần hồ sơ:
Căn cứ khoản 11 Điều 9 Thông tư 24/2014/TT-BTNMT được sửa đổi, bổ sung bởi khoản 1 Điều 2 Thông tư 09/2021/TT-BTNMT, hồ sơ đề nghị tách thửa gồm các thành phần sau:
– Đơn đề nghị tách thửa theo Mẫu số 11/ĐK (người dân phải viết theo mẫu, để có mẫu này người dân có thể tải mẫu tại bài viết hoặc ra gặp công chức địa chính để xin mẫu đơn).
– Bản gốc Giấy chứng nhận (Sổ hồng, Sổ đỏ).
2.2. Trình tự, thủ tục tách Sổ đỏ hộ gia đình
Bước 1: Nộp hồ sơ
Hộ gia đình, cá nhân nộp đơn theo quy định sau đây:
Cách 1: Nộp trực tiếp tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất nếu hộ gia đình, cá nhân có nhu cầu.
Cách 2: Không nộp tại Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi có đất.
– Nếu địa phương đã thành lập Bộ phận một cửa thì hộ gia đình, cá nhân nộp hồ sơ tại Bộ phận một cửa cấp huyện (huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương) – Một số địa phương là Trung tâm hành chính công.
– Nếu địa phương chưa thành lập Bộ phận một cửa thì hộ gia đình, cá nhân nộp trực tiếp tại Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai cấp huyện nơi có đất; nếu địa phương chưa tổ chức Chi nhánh văn phòng đăng ký đất đai thì nộp trực tiếp tại Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện.
Bước 2: Tiếp nhận hồ sơ
Người tiếp nhận hồ sơ kiểm tra sơ bộ, ghi và trao phiếu tiếp nhận hồ sơ cho người nộp (phiếu hẹn); trường hợp người tiếp nhận hồ sơ không đưa phiếu tiếp nhận hồ sơ thì người nộp phải hỏi lấy phiếu này.
Bước 3: Giải quyết yêu cầu
Bước 4: Trả kết quả
* Thời gian giải quyết: Không quá 15 ngày làm việc kể từ ngày nhận được hồ sơ hợp lệ theo quy định; không quá 25 ngày làm việc đối với xã miền núi, hải đảo, vùng sâu, vùng xa, vùng có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn.
Thời gian trên không tính thời gian tiếp nhận hồ sơ tại xã, phường, thị trấn, thời gian thực hiện nghĩa vụ tài chính của người sử dụng đất (thời gian nộp tiền vào ngân sách (nếu có)); không tính thời gian xem xét xử lý đối với trường hợp sử dụng đất có vi phạm pháp luật, thời gian trưng cầu giám định.
3. Phí phải nộp khi tách Sổ đỏ hộ gia đình
Nếu các thành viên trong hộ gia đình thực hiện thủ tục tách Sổ đỏ để tách phần đất của mình thì phải nộp các khoản tiền sau:
* Phí đo đạc khi tách thửa
Phí đo đạc không phải là khoản tiền do Nhà nước thu, nói cách khác đây là khoản tiền mà người tách thửa trả cho đơn vị đo đạc (chi phí thuê đo đạc).
Thông thường phí đo đạc sẽ dao động từ 1,8 đến 2,5 triệu đồng.
* Lệ phí cấp Giấy chứng nhận
Căn cứ Thông tư 85/2019/TT-BTC, lệ phí cấp Giấy chứng nhận do Hội đồng nhân dân các tỉnh, thành quy định nên mức thu khác nhau.
Mức thu của các địa phương hiện nay là từ 100.000 đồng trở xuống.
Ngoài khoản tiền trên thì các thành viên hộ gia đình không phải nộp lệ phí trước bạ (theo khoản 5 Điều 5 Thông tư 13/2022/TT-BTC).
Việc được miễn lệ phí trước bạ trong trường hợp này cũng dễ hiểu, bởi lẽ khi cấp Sổ đỏ, Sổ hồng lần đầu đã phải nộp lệ phí trước bạ theo quy định; khi các thành viên tách thửa đất chung của hộ gia đình thành cho cách thành viên thì khi đó thuộc trường hợp đăng ký lại.
Trên đây là quy định về điều kiện, hồ sơ, thủ tục tách Sổ đỏ hộ gia đình. Có thể thấy khi tách thửa đất chung của hộ gia đình thành các phần cho các thành viên có chung quyền sử dụng đất vẫn thực hiện theo thủ tục tách thửa chung. Tuy nhiên, không phải nộp thuế thu nhập cá nhân, lệ phí trước bạ vì không thuộc trường hợp sang tên.