Bảo vệ nhãn hiệu là phần quan trọng trong hệ thống pháp luật về sở hữu trí tuệ. Tuy nhiên, thường có rất nhiều câu hỏi xoay quanh lĩnh vực này. Đặc biệt, nhiều người thắc mắc: Pháp luật có cho phép lấy tên người khác để đăng ký nhãn hiệu? Điều này liên quan đến một loạt quy định và nguyên tắc cần được tìm hiểu một cách cẩn thận. Mời bạn đọc cùng tìm hiểu vấn đề này thông qua bài viết sau.

Thế nào là nhãn hiệu

Nhãn hiệu là định nghĩa đã được chuẩn hóa quốc tế theo Tổ chức sở hữu trí tuệ thế giới. Mỗi quốc gia đều dựa theo đó mà đưa ra quy định riêng. Việc này nhằm đảm bảo định nghĩa phù hợp với tính đặc thù của mỗi quốc gia. Việt Nam đã học hỏi từ các nước và cải tiến cho phù hợp với đặc điểm riêng của mình.

Theo Khoản 16 Điều 4 Luật Sở hữu trí tuệ (SHTT) sửa đổi 2022, nhãn hiệu hàng hoá gắn vào sản phẩm, bao bì sản phẩm. Nhằm phân biệt sản phẩm cùng loại của các cơ sở sản xuất khác nhau. 

Mặc dù định nghĩa mỗi quốc gia là khác nhau. Nhưng nhãn hiệu luôn được coi công cụ marketing. Với chức năng giúp nhận diện sản phẩm của từng doanh nghiệp. Cho nên, nhãn hiệu được đơn vị kinh doanh đầu tư phát triển, từ đó thu lại lợi nhuận cao.

Các điều kiện để bảo hộ nhãn hiệu

Nhãn hiệu cần đáp ứng đủ điều kiện của một nhãn hiệu đã được quy định tại luật SHTT.

Theo Điều 72 Luật SHTT sửa đổi 2022, nhãn hiệu muốn được bảo hộ cần các điều kiện sau:

(i) Là dấu hiệu có thể nhìn thấy và được thể hiện dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, ảnh, hình ba chiều, hoặc sự kết hợp của các yếu tố chữ, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, hình ba chiều; được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc hoặc dấu hiệu âm thanh dưới dạng đồ họa.

(ii) Có khả năng phân biệt với hàng hoá, dịch vụ của các chủ thể khác.

Dấu hiệu được bảo hộ có thể có dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, ảnh, hình ba chiều hoặc sự kết hợp của chúng.

• Dấu hiệu có thể thể hiện bằng các yếu tố khác nhau như: Chữ viết, hình vẽ. Sự kết hợp cả hai yếu tố cũng được coi là dấu hiệu.
• Dấu hiệu có thể sử dụng một hoặc nhiều màu sắc để tạo ra sự đa dạng và sự phân biệt trong trình bày.
• Ngoài ra, dấu hiệu cũng có thể được thể hiện thông qua dấu hiệu âm thanh dưới dạng đồ họa. Hoặc có thể mở rộng đối với các yếu tố âm thanh.

>> Xem thêm: Thủ tục đăng ký thương hiệu nhà thuốc

Dấu hiệu được bảo hộ cần có khả năng phân biệt.

• Dấu hiệu cần phải đủ độc đáo và đặc trưng để người tiêu dùng có thể nhận biết nó và phân biệt với các dấu hiệu khác.
• Việc này giúp đảm bảo rằng dấu hiệu được bảo hộ có khả năng tạo ra sự phân biệt giữa các sản phẩm, dịch vụ và thương hiệu của các chủ thể khác nhau trên thị trường.

Vậy bảo hộ nhãn hiệu cần phải có tính đa dạng trong việc thể hiện. Bên cạnh đó cũng cần đảm bảo khả năng phân biệt với các sản phẩm, dịch vụ của các chủ thể khác. Nhằm mục đích là nhãn hiệu được bảo hộ theo quy định về SHTT.

Lấy tên người khác để đăng ký nhãn hiệu được không?

Dựa trên các điều khoản nêu trên, cả cá nhân và tổ chức đều được phép nộp đơn yêu cầu bảo hộ nhãn hiệu mà chứa tên của người khác. Đồng nghĩa với việc được lấy tên người khác để đăng ký nhãn hiệu.

Do đó, việc sử dụng tên của người khác để đăng ký bảo hộ nhãn hiệu là hoàn toàn hợp pháp. Tuy nhiên, cần đặc biệt lưu ý các trường hợp không được lấy tên người khác để đăng ký nhãn hiệu.

Trường hợp không được lấy tên người khác để đăng ký nhãn hiệu:

• Trường hợp thứ nhất được quy định tại khoản 3 Điều 73 Luật SHTT hiện hành. Một trong các dấu hiệu không được bảo hộ với danh nghĩa nhãn hiệu là “Dấu hiệu trùng hoặc tương tự đến mức gây nhầm lẫn với tên thật, biệt hiệu, bút danh, hình ảnh của lãnh tụ, anh hùng dân tộc, danh nhân của Việt Nam, của nước ngoài”.

Điều này đặt ra giới hạn để đảm bảo rằng việc sử dụng nhãn hiệu không gây ra nhầm lẫn sai lệch đối với những cá nhân có tên tuổi và vị thế đặc biệt. Việc không bảo hộ các dấu hiệu trùng/ tương tự đến mức gây nhầm lẫn với những danh nhân, anh hùng là bảo vệ tên tuổi và uy tín của họ. Tránh việc bị lợi dụng hoặc sử dụng sai mục đích.

Điều luật cũng thể hiện tôn trọng với những cá nhân nổi tiếng. Cũng như trân trọng những đóng góp của họ cho xã hội và văn hóa. 

Tuy nhiên cũng cần cẩn thận phân biệt những tên người nổi tiếng được sử dụng cho nhãn hiệu. Tránh hiểu sai để quy định này không trở thành rào cản vô tình ngăn cản sử dụng hợp lý của nhãn hiệu.

• Trường hợp thứ hai tại Khoản 5 Điều 73 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005. Quy định như sau: “Dấu hiệu làm hiểu sai lệch, gây nhầm lẫn hoặc có tính chất lừa dối người tiêu dùng về nguồn gốc xuất xứ, tính năng, công dụng, chất lượng, giá trị hoặc các đặc tính khác của hàng hoá, dịch vụ.”

Như vậy, việc đăng ký nhãn hiệu bằng tên người khác. Mục đích khiến người tiêu dùng tin rằng nhãn hiệu đó có liên quan hoặc thuộc sở hữu của người đó, trong khi thực tế không phải như vậy. Hành vi này có thể xem là tạo ra sự nhầm lẫn cho người tiêu dùng. Hoặc thậm chí nhãn hiệu có tính chất lừa dối người tiêu dùng. Có thể là sai lệch về chất lượng hàng hoá, dịch vụ. Trường hợp như trên sẽ không được chấp nhận bảo hộ.

• Tên người nổi tiếng không còn có khả năng phân biệt. Ví dụ như tên người nổi tiếng đó đã được một chủ thể khác đăng ký bảo hộ trước đó.

>> Xem thêm: Ai là chủ sở hữu quyền liên quan ?

Khuyến nghị của Công ty TNHH Luật Hải Việt:

Bài viết được chuyên gia của Công ty TNHH Luật Hải Việt thực hiện nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Quý vị bạn đọc có thắc mắc, cần tư vấn vui lòng liên hệ qua hotline: 0943.812.889, E-mail: luathaiviet@gmail.com