Nhãn hiệu ba chiều là biểu tượng đặc biệt, không chỉ giới hạn trong hai chiều như nhãn hiệu truyền thống mà còn bao gồm một chiều thứ ba – không gian, tạo nên một hình dạng hoàn hảo và độc đáo. Trong giai đoạn thị trường tranh khốc liệt, bảo hộ nhãn hiệu không gian ba chiều trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Để tìm hiểu rõ hơn, mời bạn đọc cùng tham khảo bài viết “Bảo hộ nhãn hiệu ba chiều”.
MỤC LỤC
Thế nào là nhãn hiệu ba chiều?
Nhãn hiệu ba chiều hay còn gọi là nhãn hiệu lập thể/ nhãn hiệu không gian ba chiều. Nhãn hiệu này là hình dạng thể hiện trong không gian ba chiều: dài, rộng và cao. Hình dạng đó có thể giúp người tiêu dùng nhận biết nguồn gốc thương mại của sản phẩm hoặc dịch vụ.
Vậy, nhãn hiệu ba chiều được tạo thành từ những dấu hiệu có thể nhận biết được bằng thị giác, do đó hoàn toàn có thể được thể hiện đồ họa bằng hình vẽ, hình ảnh.
Hiện nay, chưa có văn bản cụ thể nào tại Việt nam qui định về nhãn hiệu ba chiều. Điều 72 Luật Sở hữu trí tuệ 2022 có nhắc đến “hình ba chiều” trong bảo hộ nhãn hiệu:
“Nhãn hiệu được bảo hộ là có những dấu hiệu có thể nhìn thấy được dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh thậm chí cả hình ba chiều hoặc sự kết hợp giữa những yếu tố đó, được thể hiện thông qua một hoặc nhiều màu sắc khác nhau.”
Điều này đồng nghĩa với việc Việt Nam đồng ý bảo hộ nhãn hiệu không gian ba chiều. Và các tiêu chuẩn và quy trình xét nghiệm nhãn hiệu ba chiều cũng giống như đối với các nhãn hiệu bình thường khác.
Có thể kể đến một số nhãn hiệu ba chiều được bảo hộ tại Việt Nam: Hình dáng của chiếc vỏ chai của công ty Coca Cola.
Các loại nhãn hiệu không gian ba chiều
Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới (WIPO) đã đưa ra dấu hiệu nhãn hiệu ba chiều như:
- Bao bì, bao gói sản phẩm
- Hình dáng của sản phẩm hoặc một bộ phận của sản phẩm
- Trang trí thương mại
- Dấu hiệu ba chiều khác có liên quan đến sản phẩm, dịch vụ
Theo WIPO, nhãn hiệu ba chiều có thể là hình ảnh của tòa nhà, đồng phục doanh nghiệp, v.v. Những dấu hiệu có liên quan đến sản phẩm như dấu hiệu 3D ngôi sao ba cánh của xe Mercedes đã được bảo hộ như nhãn hiệu. Mặc dù đây không phải là bao bì/ hình dáng của sản phẩm.
>> Xem thêm: Thủ tục đăng ký kiểu dáng công nghiệp
Điều kiện để bảo hộ nhãn hiệu không gian ba chiều
Hiện nay việc đăng ký bảo hộ nhãn hiệu ba chiều tương đối phổ biến tại Việt Nam. Tuy nhiên trong đăng ký nhãn hiệu ba chiều còn chưa được làm rõ tại luật. Nhưng nhãn hiệu vẫn mang những đặc điểm chung của nhãn hiệu thông thường.
Nhãn hiệu không gian ba chiều cần đáp ứng đủ điều kiện của một nhãn hiệu
Theo Điều 72 Luật SHTT sửa đổi 2022, nhãn hiệu muốn được bảo hộ cần các điều kiện sau:
(i) Là dấu hiệu có thể nhìn thấy và được thể hiện dưới dạng chữ cái, từ ngữ, hình vẽ, ảnh, hình ba chiều, hoặc sự kết hợp của các yếu tố chữ, từ ngữ, hình vẽ, hình ảnh, hình ba chiều; được thể hiện bằng một hoặc nhiều màu sắc hoặc dấu hiệu âm thanh dưới dạng đồ họa.
(ii) Có khả năng phân biệt với hàng hoá, dịch vụ của các chủ thể khác.
Ngoài ra, nhãn hiệu cũng cần phải đáp ứng những điều kiện riêng của nhãn hiệu ba chiều sau:
Thứ nhất là về khả năng phân biệt của nhãn hiệu ba chiều.
- Thông thường, mọi người không các dấu hiệu ba chiều là dấu hiệu để phân biệt nguồn gốc thương mại. Cho nên, để một nhãn hiệu ba chiều được công nhận thì nhãn hiệu đó cần phải đạt đến mức độ phân biệt nhất định.
- Một số quốc gia cho rằng các dấu hiệu ba chiều chỉ khi có các yếu tố đặc biệt thì mới được coi là có khả năng phân biệt.
Thứ hai là về tính phi hữu dụng của dấu hiệu hình ba chiều.
- Các dấu hiệu ba chiều thường bị từ chối bảo hộ. Lý do là vì chúng mang chức năng hữu dụng.
-
WIPO cho rằng dấu hiệu ba chiều mang tính mục đích/ cách sử dụng của sản phẩm/ ảnh hưởng đến giá thành hay chất lượng sản phẩm thì không được phép đăng ký làm nhãn hiệu vì bị coi là có tính chức năng.
Như vậy, để bảo hộ nhãn hiệu không gian ba chiều theo luật sở hữu trí tuệ của Việt Nam, cần tuân thủ các điều kiện trên và đáp ứng đầy đủ các yêu cầu pháp lý để đảm bảo tính độc đáo và sáng tạo của nhãn hiệu.
Trình tự, thủ tục đăng ký nhãn hiệu ba chiều ở Việt Nam
Chưa có văn bản quy phạm pháp luật quy định cụ thể về vấn đề đăng ký nhãn hiệu ba chiều tại Việt Nam. Đơn đăng ký nhãn hiệu ba chiều vẫn được Cục SHTT chấp nhận. Vậy có thể hiểu trình tự, thủ tục đăng ký nhãn hiệu ba chiều tương tự như khi tiến hành đăng ký nhãn hiệu thông thường.
Để đăng ký nhãn hiệu thành công, chủ đơn cần thực hiện theo các bước như sau:
Bước 1: Lựa chọn đơn vị tư vấn
- Khi thực hiện việc tra cứu và đăng ký nhãn hiệu thì việc lựa chọn đơn vị tư vấn là rất quan trọng.
- Không phải công ty luật, đơn vị tư vấn nào cũng là Tổ chức Đại diện Sở hữu trí tuệ.
- Các đơn vị tư vấn là Đại diện Sở hữu trí tuệ mới thực sự là các đơn vị có chuyên môn và kinh nghiệm để tư vấn, đánh giá tốt nhất khả năng nhãn hiệu thành công khi đăng ký.
Bước 2: Lựa chọn nhãn hiệu và sản phẩm, dịch vụ cho nhãn hiệu
- Lựa chọn nhãn hiệu. Chọn mẫu nhãn hiệu đáp ứng các tiêu chuẩn bảo hộ. Nhãn hiệu được lựa chọn không tương tự nhãn hiệu khác đã đăng ký, nhãn hiệu nổi tiếng.
- Lựa chọn danh mục sản phẩm đăng ký. Phân nhóm sản phẩm, dịch vụ cần thực hiện theo Bảng phân loại quốc tế về nhãn hiệu Ni-xơ.
Bước 3: Tra cứu nhãn hiệu
Lợi ích của việc tra cứu nhãn hiệu
- Để thực hiện thành công việc đăng ký nhãn hiệu, doanh nghiệp nên thực hiện thủ tục tra cứu nhãn hiệu.
- Sau khi có kết quả tra cứu nhãn hiệu, chủ đơn sẽ cân nhắc quyết định nên hay không nên đăng ký nhãn hiệu đã được tra cứu.
- Việc tra cứu nhãn hiệu giúp xác định khả năng nhãn hiệu được cấp văn bằng hay không.
- Tra cứu nhãn hiệu tránh được thời gian sau thẩm định kéo dài. Sau đó lại mà không mang lại kết quả được cấp chứng nhận.
Tra cứu nhãn hiệu sơ bộ
- Sau khi tra cứu sơ bộ mà nhận thấy nhãn hiệu không có khả năng đăng ký cho nhãn hiệu chúng tôi sẽ đưa ra các đối chứng liên quan để tìm giải pháp cho nhãn hiệu có khả năng cấp văn bằng bảo hộ.
Tra cứu chuyên sâu
- Chủ nhãn hiệu yêu cầu tra cứu chuyên sâu để đánh giá cao nhất khả năng cấp văn bằng bảo hộ.
- Đây không phải là bước bắt buộc, tuy nhiên nên thực hiện để tăng khả năng đăng ký thành công và tiết kiệm thời gian.
- Tra cứu chuyên sâu là thủ tục hoàn toàn tự nguyện của người nộp đơn.
- Thời gian tra cứu chuyên sâu: 01-03 ngày.
Bước 4: Nộp hồ sơ đăng ký
- Sau khi tra cứu chuyên sâu và nhãn hiệu được đánh giá là có khả năng đăng ký chủ đơn tiến hành nộp hồ sơ đăng ký. Ngay khi nộp đơn đăng ký chủ đơn đã phải nộp lệ phí đăng ký.
Bước 5: Thẩm định hình thức đơn đăng ký
- Thời hạn thẩm định hình thức đơn nhãn hiệu 01 tháng kể từ ngày nộp đơn.
- Cục Sở hữu trí tuệ sẽ xem xét đơn có đủ điều kiện về hình thức, mẫu nhãn, chủ sở hữu đơn, quyền nộp đơn, phân nhóm,…
- Nếu đơn đăng ký của doanh nghiệp đáp ứng điều kiện. Cục Sở hữu trí tuệ sẽ ra Thông báo chấp nhận đơn hợp lệ và cho đăng công bố đơn.
- Nếu đơn đăng ký của doanh nghiệp không đáp ứng điều kiện. Cục Sở hữu trí tuệ sẽ ra Thông báo không chấp nhận đơn và đề nghị doanh nghiệp sửa đổi.
Bước 6: Công bố đơn
- Thời hạn công bố đơn nhãn hiệu: 02 tháng kể từ ngày có Thông báo chấp nhận đơn hợp lệ.
- Nội dung công bố đơn bao gồm: Các thông tin về đơn hợp lệ ghi trong thông báo chấp nhận đơn hợp lệ, mẫu nhãn hiệu và danh mục hàng hóa, dịch vụ.
- Hình thức công bố: Trang website của Cục Sở hữu trí tuệ và Công báo Sở hữu công nghiệp.
Bước 7: Thẩm định nội dung đơn
- Thời hạn thẩm định nội dung: 09 tháng kể từ ngày công bố đơn.
- Cục Sở hữu trí tuệ (CSHTT) xem xét các điều kiện đăng ký nhãn hiệu.
- Nếu đơn không đáp ứng đủ điều kiện. CSHTT ra Thông báo không cấp văn bằng cho nhãn hiệu mà chủ đơn đã đăng ký.
Bước 8: Nộp lệ phí cấp văn bằng bảo hộ
Sau khi nhận được thông báo dự định cấp văn bằng bảo hộ, chủ đơn tiến hành nộp lệ phí cấp bằng:
- Lệ phí cấp giấy chứng nhận
- Lệ phí đăng bạ
- Phí công bố
- Nếu đơn đăng ký có nhiều nhóm hàng hóa, dịch vụ thì khi nộp lệ phí cấp bằng sẽ tăng thêm
Bước 9: Cấp Giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu
- Sau khi chủ nhãn hiệu đã nộp lệ phí cấp văn bằng. Cục Sở hữu trí tuệ sẽ cấp văn bằng bảo hộ độc quyền nhãn hiệu trong khoảng thời gian từ 2-3 tháng kể từ ngày đóng lệ phí.
- Thời gian đăng ký nhãn hiệu khoảng 12 – 18 tháng kể từ khi có chấp nhận đơn hợp lệ.
- Nhãn hiệu được bảo hộ trong vòng 10 năm kể từ ngày nộp đơn (ngày ưu tiên). Doanh nghiệp được gia hạn văn bằng bảo hộ và không hạn chế số lần gia hạn.
> Xem thêm:Nhãn hiệu là gì ? Ai có quyền đăng ký nhãn hiệu ?
Khuyến nghị của Công ty TNHH Luật Hải Việt:
Bài viết được chuyên gia của Công ty TNHH Luật Hải Việt thực hiện nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Quý vị bạn đọc có thắc mắc, cần tư vấn vui lòng liên hệ qua hotline: 0943.812.889, E-mail: luathaiviet@gmail.com
