Tranh chấp đất đai diễn ra ngày càng phổ biến và phức tạp. Song không phải cá nhân nào là một bên trong tranh chấp đất đai điều hiểu rõ quy định pháp luật về giải quyết tranh chấp đất đai. Trong nội dung bài viết này. Chúng tôi sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu Các bước giải quyết tranh chấp đất đai.

Hòa giải tranh chấp đất đai

Nhà nước khuyến khích các bên tranh chấp đất đai tự hòa giải. Hoặc giải quyết tranh chấp đất đai thông qua hòa giải ở cơ sở. Trong trường hợp các bên tranh chấp không hòa giải được thì gửi đơn đến Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất tranh chấp để hòa giải.

Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai tại Ủy ban nhân cấp xã được thực hiện trong thời hạn không quá 45 ngày. Kể từ ngày nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai. Việc hòa giải phải được lập thành biên bản có chữ ký của các bên. Và có xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã về hòa giải thành hoặc hòa giải không thành.

Tranh chấp đất đai phải hòa giải bắt buộc tại UBND cấp xã nơi có đất trước khi khởi kiện, trường hợp không hòa giải mà nộp đơn trực tiếp lên Tòa án thì Tòa sẽ không thụ lý vì không đủ điều kiện khởi kiện.

Xem thêm: Kinh nghiệm vàng khi giải quyết tranh chấp đất đai

Thủ tục hòa giải tranh chấp đất đai

Khi nhận được đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai. Ủy ban nhân dân cấp xã tiến hành hòa giải theo các bước sau:

Bước 1. Thẩm tra, xác minh tìm hiểu nguyên nhân phát sinh tranh chấp

UBND tiến hành thu thập giấy tờ, tài liệu có liên quan do các bên cung cấp về nguồn gốc đất, quá trình sử dụng đất và hiện trạng sử dụng đất. Tìm hiểu và nguyên nhân tranh chấp đất đai.

Bước 2. Thành lập Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai để thực hiện hòa giải

Thành phần Hội đồng gồm:

• Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân là Chủ tịch Hội đồng;
• Đại diện Ủy ban Mặt trận Tổ quốc xã, phường, thị trấn;
• Tổ trưởng tổ dân phố đối với khu vực đô thị; trưởng thôn, ấp đối với khu vực nông thôn;
• Người có uy tín trong dòng họ, ở nơi sinh sống, nơi làm việc;
• Người có trình độ pháp lý, có kiến thức xã hội;
• Già làng, chức sắc tôn giáo, người biết rõ vụ, việc;
• Đại diện của một số hộ dân sinh sống lâu đời tại xã, phường, thị trấn biết rõ về nguồn gốc và quá trình sử dụng đối với thửa đất đó;
• Cán bộ địa chính, cán bộ tư pháp xã, phường, thị trấn.
• Tùy từng trường hợp cụ thể, có thể mời đại diện Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh;

Bước 3. Tổ chức cuộc họp hòa giải

Cuộc họp hòa giải phải có sự tham gia của các bên tranh chấp, thành viên Hội đồng hòa giải tranh chấp đất đai và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.

Việc hòa giải chỉ được tiến hành khi các bên tranh chấp đều có mặt. Trường hợp một trong các bên tranh chấp vắng mặt đến lần thứ hai thì được coi là việc hòa giải không thành.

Xem thêm: Hòa giải tranh chấp đất đai như thế nào?

Đề nghị UBND cấp huyện, cấp tỉnh giải quyết

Nếu hòa giải tranh chấp tại xã không thành. Các bên tham gia có thể giải quyết tranh chấp tại UBND cấp huyện, cấp tỉnh. Theo đó, Chủ tịch Ủy ban nhân dân Huyện có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai giữa hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư theo quy định của luật. Thủ tục giải quyết tranh chấp tại UBND cấp huyện được thực hiện như sau:

Bước 1. Nộp đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai

Người có đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai nộp đơn tại UBND huyện.

Bước 2. Giải quyết đơn yêu cầu

Chủ tịch UBND huyện giao cơ quan tham mưu giải quyết.

Cơ quan tham mưu có nhiệm vụ:

• Thẩm tra, xác minh vụ việc;
• Tổ chức hòa giải giữa các bên tranh chấp;
• Tổ chức cuộc họp các ban, ngành có liên quan để tư vấn giải quyết tranh chấp đất đai (nếu cần thiết);
• Hoàn chỉnh hồ sơ trình Chủ tịch Ủy ban nhân dân cùng cấp ban hành quyết định giải quyết tranh chấp đất đai.

Lưu ý:

Hồ sơ giải quyết tranh chấp đất đai bao gồm:

• Đơn yêu cầu giải quyết tranh chấp đất đai;
• Biên bản hòa giải tại Ủy ban nhân dân cấp xã; biên bản hòa giải trong quá trình giải quyết tranh chấp;
• Trích lục bản đồ, hồ sơ địa chính qua các thời kỳ liên quan đến diện tích đất tranh chấp và các tài liệu làm chứng cứ, chứng minh trong quá trình giải quyết tranh chấp;
• Báo cáo đề xuất và dự thảo quyết định giải quyết tranh chấp hoặc dự thảo quyết định công nhận hòa giải thành.

Bước 3. Ban hành quyết định giải quyết tranh chấp

Chủ tịch UBND huyện ban hành quyết định giải quyết tranh chấp hoặc quyết định công nhận hòa giải thành, gửi cho các bên tranh chấp, các tổ chức, cá nhân có quyền và nghĩa vụ liên quan.

Lưu ý: Nếu đương sự không đồng ý với quyết định giải quyết của Chủ tịch UBND huyện thì có thể lựa chọn một trong hai hình thức giải quyết tranh chấp sau:

– Khiếu nại tới Chủ tịch UBND Tỉnh.

– Khởi kiện tại Tòa án nhân dân cấp có thẩm quyền theo quy định pháp luật về tố tụng hành chính.

Khởi kiện tại Tòa án nhân dân

Tranh chấp đất đai mà hòa giải không thành; đương sự có Giấy chứng nhận hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013 và tranh chấp về tài sản gắn liền với đất thì do Tòa án nhân dân giải quyết. 

Việc giải quyết tranh chấp đất đai khi này sẽ được thực hiện bằng việc khởi kiện tại Tòa án. Khi đã quyết định khởi kiện tài Tòa, bạn cần phải nắm rõ được các vấn đề sau:

• Quy định về thời hiệu khởi kiện vụ án tranh chấp đất đai còn hay không?
• Thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có thuộc về cơ quan tòa án hay phải qua thủ tục hòa giải trước khi khởi kiện;
• Xác định chính xác và đầy đủ tư cách các đương sự trong vụ việc tranh chấp đất đai;
• Nắm rõ được các quy định của Luật nội dung liên quan đến tranh chấp;
• Thu thập, đánh giá giá trị, tính hợp pháp của các tài liệu chứng cứ;
• Soạn thảo các văn bản, giấy tờ gửi đến các cơ quan có liên quan đề nghị cung cấp tài liệu, chứng cứ, yêu cầu phối hợp giải quyết tranh chấp;
• Thủ tục tố tụng tại Tòa án theo luật tố tụng hiện hành;
• Kỹ năng tranh tụng tại các phiên xét xử.

Khuyến nghị của Công ty TNHH Luật Hải Việt:

Bài viết được chuyên gia của Công ty TNHH Luật Hải Việt thực hiện nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Quý vị bạn đọc có thắc mắc, cần tư vấn vui lòng liên hệ qua hotline: 0943.812.889, E-mail: luathaiviet@gmail.com