Tác phẩm tạo hình là một loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả. Tuy nhiên hiện nay, vẫn nhiều người chưa nắm rõ quy định về tác phẩm tạo hình. Bài viết sau đây, Công ty Hải Việt Law sẽ cùng bạn đọc tìm hiểu nội dung Quy định về tác phẩm tạo hình.
Tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả
Căn cứ Điều 14, Luật sở hữu trí tuệ 2005 sửa đổi bổ sung 2022 quy định về các tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả như sau:
“Điều 14. Các loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả
1. Tác phẩm văn học, nghệ thuật và khoa học được bảo hộ bao gồm:
a) Tác phẩm văn học, khoa học, sách giáo khoa, giáo trình và tác phẩm khác được thể hiện dưới dạng chữ viết hoặc ký tự khác;
b) Bài giảng, bài phát biểu và bài nói khác;
e) Tác phẩm điện ảnh và tác phẩm được tạo ra theo phương pháp tương tự (sau đây gọi chung là tác phẩm điện ảnh);
g) Tác phẩm tạo hình, mỹ thuật ứng dụng;
k) Bản họa đồ, sơ đồ, bản đồ, bản vẽ liên quan đến địa hình, công trình khoa học;
l) Tác phẩm văn học, nghệ thuật dân gian;
m) Chương trình máy tính, sưu tập dữ liệu.
2. Tác phẩm phái sinh chỉ được bảo hộ theo quy định tại khoản 1 Điều này nếu không gây phương hại đến quyền tác giả đối với tác phẩm được dùng để làm tác phẩm phái sinh.
3. Tác phẩm được bảo hộ quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này phải do tác giả trực tiếp sáng tạo bằng lao động trí tuệ của mình mà không sao chép từ tác phẩm của người khác.
4. Chính phủ hướng dẫn cụ thể về các loại hình tác phẩm quy định tại khoản 1 Điều này.”
Như vậy, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng là một loại hình tác phẩm được bảo hộ quyền tác giả.
Các đối tượng tác phẩm không được bảo hộ quyền tác giả bao gồm:
- Tin tức thời sự thuần tuý đưa tin.
- Văn bản quy phạm pháp luật, văn bản hành chính, văn bản khác thuộc lĩnh vực tư pháp và bản dịch chính thức của văn bản đó.
Tác phẩm tạo hình là gì ?
Theo quy định của Luật sở hữu trí tuệ, tác phẩm tạo hình là tác phẩm được thể hiện bởi đường nét, màu sắc, hình khối, bố cục như: Hội họa, đồ họa, điêu khắc, nghệ thuật sắp đặt và các hình thức thể hiện tương tự, tồn tại dưới dạng độc bản. Riêng đối với loại hình đồ họa, có thể được thể hiện tới phiên bản thứ 50, được đánh số thứ tự có chữ ký của tác giả.
Có thể hiểu, tác phẩm tạo hình là loại hình tác phẩm rất đa dạng, được thể hiện dưới nhiều hình thức nhưng cũng không kém phần đặc sắc, độc đáo. Tác phẩm tạo hình để được công nhận cần tồn tại độc lập ở dạng độc bản và được chính tác giả tạo ra bằng các cách thể hiện nêu trên.
Khác với tác phẩm mỹ thuật ứng dụng, tác phẩm tạo hình được tạo ra với mục đích nghệ thuật và để người ta thưởng thức, cảm nhận giá trị thẩm mỹ chứ không phải sử dụng với mục đích khác. Chính vì thế, tác phẩm tạo hình là tác phẩm mang tính “nghệ thuật thuần túy”. Với đặc điểm này, tác phẩm tạo hình yêu cầu tác giả đầu tư trí tuệ và bỏ ra nhiều công sức, mang tính nghệ thuật cao.
Bảo hộ tác phẩm tạo hình
Theo quy định của Luật Sở hữu trí tuệ, tác phẩm tạo hình cũng như các loại hình tác phẩm khác được bảo hộ quyền tác giả có thời hạn bảo hộ là suốt cuộc đời tác giả và 50 năm tiếp theo năm tác giả chết, trường hợp tác phẩm có đồng tác giả thì thời hạn bảo hộ chấm dứt vào năm thứ năm mươi sau năm đồng tác giả cuối cùng chết.
Đối với một tác phẩm tạo hình, điều kiện để được bảo hộ dưới dạng quyền tác giả bao gồm:
- Được sáng tạo và thể hiện dưới dạng một hình thức vật chất nhất định;
- Nội dung không trái đạo đức xã hội, trật tự công cộng, không gây hại cho quốc phòng, an ninh.
Bảo hộ tác phẩm tạo hình
Với đặc điểm của mình, tác phẩm tạo hình là một tác phẩm có giá trị nghệ thuật rất lớn về mặt tài sản so với các loại hình tác phẩm khác. Tác phẩm tạo hình được tác giả dồn rất nhiều tâm huyết, công sức và khả năng sáng tạo của mình để sáng tạo và định hình nó. Do đó, tác phẩm tạo hình thường mang linh lồn nghệ thuật của tác giả và chí ít có giá trị hết sức đặc biệt đối với họ.
Đăng ký bảo hộ bản quyền tác phẩm tạo hình là một trong những phương thức tự bảo vệ quyền tác giả của chủ sở hữu đối với tác phẩm tạo hình. Thông qua đăng ký tác phẩm tạo hình, chủ sở hữu sẽ được Cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét cấp Giấy chứng nhận đăng ký quyền tác giả, một trong những chứng cứ quan trọng khi phát sinh tranh chấp về quyền tác giả đối với tác phẩm tạo hình, cũng như là phương tiện hữu ích giúp chủ sở hữu thuận tiện trong việc chuyển giao quyền tác giả của mình cho người mong muốn được sở hữu tác phẩm tạo hình đó.
Khuyến nghị của Công ty TNHH Luật Hải Việt:
Bài viết được chuyên gia của Công ty TNHH Luật Hải Việt thực hiện nhằm mục đích phổ biến kiến thức pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Quý vị bạn đọc có thắc mắc, cần tư vấn vui lòng liên hệ qua hotline: 0943.812.889, E-mail: luathaiviet@gmail.com
